By Silvia Buss
27.07.2021 / www.saarbruecker-zeitung.de
“Hoe ziet het stoplicht eruit waar je voor staat?” vraagt de vrouw in mijn oor. “Zijn er in jouw stad al verkeerslichten op de grond voor smombies?” wil ze weten. Nee, de aangename stem is niet denkbeeldig. Ze komt online van het internet via de koptelefoon van mijn smartphone, en zal me zo'n 20 minuten vergezellen tijdens mijn wandeling. Ze wil me zover krijgen dat ik bij het stoplicht rustig iets durf te riskeren en het kruispunt oversteek bij rood, net als Steff. Steff doet dat consequent, altijd. Ze doet nog veel meer vreemde dingen, bijvoorbeeld in het donker te voet naar haar werk in het ziekenhuis gaan, in het midden van de straat, helemaal in het zwart gekleed. Steff zal me begeleiden op een wandeling door Saarbrücken. Overdag en met Steff in mijn oor lijkt de stad plots anders – en dat is precies de bedoeling.
“The Walks” is de naam van het nieuwe werk van de bekende Berlijnse theatergroep Rimini Protokoll, dat in première gaat tijdens het Perspectives-festival van Saarbrücken. De test voor journalisten een paar dagen vóór de festivalpremière was zelfs een “wereldpremière”, aldus festivaldirecteur Sylvie Hamard. Het wereldwijd actieve collectief, dat al meerdere malen te gast was op het festival in Saarbrücken, heeft naam gemaakt met ongebruikelijke formats, die meestal het fictieve en het documentaire met elkaar vermengen. Zo laadde de groep in 2008 het publiek van Perspectives in de laadruimte van een vrachtwagen die door Saarbrücken reed, en liet hen meekijken en -luisteren bij het geglobaliseerde vervoer van groenten en fruit. Dit jaar heeft de coronalockdown ons allemaal in wandelaars voor onze eigen deur veranderd, en het team van Helgard Haug, Stefan Kaegi en Daniel Wetzel (samen verantwoordelijk voor de tekst en de regie) heeft iets bedacht dat minimaal invasief is. “The Walks” zijn een soort korte hoorspelen (idee, dramaturgie: Cornelius Puschke), die je tijdens het wandelen – alleen of met z’n tweeën – in je oor kunt stoppen. Je koopt online een voucher, downloadt de bijbehorende app op je smartphone en kunt de audiowandelingen maken wanneer, waar en zo vaak je wilt. Er zijn inmiddels acht audio’s met de titels "vertrek", "straat", "verkeerslicht", "rotonde", "park", "theater", "supermarkt" en "begraafplaats". De namen geven het vertrekpunt aan van de wandelingen, waarvan een aantal je naar een heel andere bestemming brengen. Soms leiden ze zelfs naar andere, verre landen, bijvoorbeeld naar de protestdemonstraties rond het Gezipark in Istanboel. Het mooie is dat geen twee korte hoorspelen op elkaar lijken, nooit saai zijn en je elke keer verrassen.
“Vertrek” bijvoorbeeld pikt ons op binnen onze eigen vier muren. Een vrolijk kind neemt ons bij de hand en wil ons, door middel van allerlei vragen en opdrachten, het lopen door onze vertrouwde omgeving op een kinderlijk-speelse manier helpen herontdekken. In “straat” begeleiden we dan weer twee wandelprofessionals die elkaar veel te vertellen hebben over het wandelen, de heilzame effecten ervan en over hun ervaringen. Soms heb je de neiging om ergens neer te gaan zitten, de omgeving buiten te sluiten en alleen maar te luisteren, want die twee eisen je volledige aandacht op. Voor je afspraak met Steff bij het stoplicht raadt de app zelfs aan om “schoenen te dragen waarmee je snel kunt lopen”. En dat is maar goed ook, want de verbazingwekkende Steff, een voor Rimini Protokoll typische “expert van het dagelijkse leven”, drijft haar luisterende begeleiders tot echte sportieve inspanningen.
Het absolute hoogtepunt van de audiowandelingen, die je overigens in willekeurige volgorde kunt doen, is “supermarkt”. Net als “park” doe je die wandeling met z’n tweeën. Bij de ingang van de supermarkt word je begroet door de even charmante als grappige Italiaanse choreograaf Antonio Tagliarini. Hij zet je aan tot een heimelijk dansje in de consumptietempel. Paradijs of hel? Ook dat is een vraag die tijdens het shoppen op muziek met je partner aan bod komt. Het wordt onvergetelijk. Daarna ook nog vrijwillig naar de "begraafplaats"? Wees niet bang! Een goedhartige vrouw met een door het leven geruwde stem leidt ons met zachte en wijze humor langs de laatste rustplaatsen en verbluft ons met vragen van filosofische aard. Een extraatje: met de code of voucher die je op het Perspectives-festival hebt gekocht, kun je “The Walks” vanaf 29 juli steeds opnieuw gebruiken, ook in andere taalversies, die voorlopig nog in ontwikkeling zijn. Theoretisch kun je het “kerkhof” dus nog een tijdje opsparen. Of met deze audio ook gewoon “vreemdgaan”. Er is wel één ding dat je altijd van tevoren moet controleren: of er netwerk is. Zonder internetverbinding kun je de audiowandelingen helaas helemaal vergeten, met uitzondering van de wandelingen voor twee: die kun je downloaden.