By ΣΕΒΕΡΙΝ ΚΕΛΙΔΩΝΑ
03.08.2017 / Lifo
Οι Rimini Protokoll με τη νέα τους παραγωγή Top Secret International διερευνούν τον συσχετισμό τεχνολογίας-πληροφορίας-ασφάλειας ως συστατικό της μετα-δημοκρατικής εποχής μας. Αυτό που χαρακτηρίζει την post-democracy, σύμφωνα με τον πολιτικό επιστήμονα Κόλιν Κρόουτς που χρησιμοποίησε τον όρο ήδη από το 2000, είναι ότι σε συνθήκες φιλελεύθερης και φαινομενικά λειτουργικής δημοκρατίας, ο κίνδυνος υποταγής της πλειοψηφίας σε ανεξέλεγκτα ισχυρές ελίτ είναι πολύ μεγάλος. Στην Πινακοθήκη της Ζυρίχης και στο πλαίσιο της έκθεσης εικαστικών Action! παρουσιάζεται αυτή την περίοδο το «Top Secret International» (State 1), πρώτο από τα τέσσερα μέρη του project. Είναι μια διαδραστική θεατρική εμπειρία βασισμένη στη χρήση αλγοριθμικής συσκευής bluetooth μέσα στις αίθουσες του μουσείου.
Οι επισκέπτες του μουσείου είναι οι αποκλειστικοί περφόρμερ του έργου. Στην είσοδο εφοδιάζονται με ειδικά ακουστικά και σημειωματάριο και ξεκινούν την πλοήγησή τους με βάση τις ηχογραφημένες οδηγίες που λαμβάνουν μέσω smartphone ανάλογα με το σημείο όπου στέκονται κάθε φορά. Η διαδραστική πλοήγηση τους κατευθύνει από πίνακα σε πίνακα παρουσιάζοντας τα επιλεγμένα εκθέματα σαν μέρη μιας φανταστικής έρευνας μυστικών υπηρεσιών και οι χρήστες μαθαίνουν απόρρητες πληροφορίες, καλούνται να εκτελέσουν εντολές, να συμμετάσχουν σε μυστικές αποστολές, να έρθουν σε επαφή με συνοδοιπόρους τους για ν'ανταλλάξουν πληροφορίες, να δημιουργήσουν ή να αρνηθούν συμμαχίες.
Μπροστά από μια απεικόνιση του Σαν Μάρκο από τον Καναλέττο που μπορεί να μην είναι από τις πιο γνωστές του αλλά είναι υπέροχη, μαθαίνουμε ότι ο πρεσβευτής, που στον πίνακα καταφτάνει στη Βενετία, εκτελεί μυστική αποστολή ενώ ο επισκέπτης πρέπει να στείλει μυστικά σήματα και νεύματα, εάν αποδέχεται τους όρους της δικιάς του συμμετοχής. Δίπλα στον μονάκριβο Ελ Γκρέκο της Πινακοθήκης της Ζυρίχης, ένα συγκλονιστικό ολόσωμο πορτρέτο του Καρδινάλιου της Λορένης, μαθαίνουμε για τις κρυφές πολιτικές εξουσίες του θρησκευτικού ηγέτη λαμβάνοντας συντεταγμένες για τα επόμενα βήματά μας. Όπως σε κάθε project των Rimini Protokoll, η εμπειρία σε παίρνει μαζί της και η περιήγηση σ' ένα ενδιαφέρον, τακτικό αλλά όχι πολύ ζωντανό μουσείο αποκτά άλλο νόημα και μια νέα εκδοχή για το πώς θα μπορούσε να γίνεται η επίσκεψη στα μουσεία σήμερα. Με το πολιτικοποιημένο, διερευνητικό και τρισδιάστατο παιχνίδι, η κολεκτίβα μετατοπίζει διαρκώς τα όρια θεάτρου-ντοκιμαντέρ-περφόρμανς και, στην εποχή της παγκοσμιοποιημένης επιτήρησης, των πολύκροτων πλανητικών παρακολουθήσεων, της καθημερινής τρομαχτικής επιρροής της τεχνολογίας στη διαμόρφωση των απόψεων των ανθρώπων, υπενθυμίζει ότι στη σύγχρονη δημοκρατία δεν υπάρχουν μόνο αλγόριθμοι αλλά και ηθικά διλήμματα: Καταλαβαίνεις τι γίνεται; Αναρωτιέσαι πώς να αντιδράσεις; Ή μήπως είσαι κι εσύ έτοιμος να δεχτείς τους όρους τους;